معماری و فرهنگ در خانه های اعیانی تهران در دوره قاجار

Authors

حسین سلطانزاده

هما ایرانی بهبهانی

مریم ارمغان

abstract

این پژوهش به بررسی نقش فرهنگ زندگی در شکل­ گیری معماری خانه­ های اعیانی تهران در دوره­ قاجار می پردازد. هم زمان با شناخت شیوه­ زندگی، ساختار خانواده و شرایط فرهنگی ـ اجتماعی زندگی ایرانیان آن دوره به دنبال دست یابی به پاسخ­ هایی درباره­ی چگونگی روند خلق و تغییر فضاها است. ساختار خانواده و خانه های اعیانی دوران قاجار به تدریج بعد از اولین سفر ناصرالدین شاه به فرنگ (1290 ه.ق.) دچار تغییراتی شدند؛ این پژوهش خانه های اعیانی را فارغ از این تغییرات بررسی می­ کند تا نقش ساختار خانواده و فرهنگ وابسته به آن را در شکل دادن به خانه، روشن سازد. بر اساس طرح تحقیق تاریخی و روش های توصیفی و تحلیلی، داده ­های مربوط به فرهنگ و شیوه­ زندگی در خانه ­های اعیانی قاجار، بیش­تر از منابع دست اول و گاه دست دوم جمع آوری شده است تا عوامل موثر در تعیین کالبد خانه شناخته شوند. منابع دست اول شامل نامه ها و شرح حال ها و عکس های مربوط به آن دوره هست. نتایج تحقیق نشان دهنده چگونگی شکل­ گیری و تغییر کالبد انعطاف­ پذیر خانه، بر اساس ساختار خانواده است که خود تحت تاثیر اعتقادات مذهبی و نظام اجتماعی ساختار خانه را مبتنی بر جدایی فضاهای زنانه و مردانه شکل می داده است. هر گونه تغییر در تعداد یا نیازهای اعضای خانواده بازتعریف کالبد خانه را به دنبال داشته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معماری و فرهنگ در خانه‌های اعیانی تهران در دوره قاجار

این پژوهش به بررسی نقش فرهنگ زندگی در شکل­‌گیری معماری خانه­‌های اعیانی تهران در دوره­ قاجار می‌پردازد. هم‌زمان با شناخت شیوه­ زندگی، ساختار خانواده و شرایط فرهنگی ـ اجتماعی زندگی ایرانیان آن دوره به دنبال دست‌یابی به پاسخ­‌هایی درباره­ی چگونگی روند خلق و تغییر فضاها است. ساختار خانواده و خانه‌های اعیانی دوران قاجار به تدریج بعد از اولین سفر ناصرالدین‌شاه به فرنگ (1290 ه.ق.) دچار تغییراتی شدند؛...

full text

سیر تحول معماری داخلی و فرهنگ زندگی در عمارت های اعیانی دوره ی قاجار (کاخ ها و خانه های تهران)

خانه های اعیانی در دوره ی قاجار تغییرات بسیاری را، به ویژه در شهر تهران که دارالخلافه بود، پذیرا شدند. نقش غرب در تغییرات پیش آمده بسیار برجسته بوده و از جنبه-های مختلفی بر روی فرهنگ ایرانیانِ آن دوره تأثیر گذاشته است. اغلب مطالعات معماری، تغییرات کالبدی به وجود آمده را گزارش داده اند اما علل این تغییرات، فرآیند و چگونگی آن ها، به صورت دقیق، مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ت...

جلوه های سنت و تجدد در فضاهای ورودی خانه های تهران دوره قاجار

دوره قاجار، دوره تضاد در ارزش ها و اندیشه‌های معمارانه، و تنوع در گرایش ها و شیوه‌های معماری شهری است. این تنوع و تضاد که متأثر از عوامل گوناگون و رویکردهای مختلف سنت و تجدد است، بیش از همه، در حوزه معماری مسکونی نمود پیدا می کند و ساختار یکنواخت خانه های شهر را به عرصه تفاوت می کشاند. تفاوتی که در تمامی اجزاء تشکیل دهنده یک خانه، از فضای ورودی تا فضاهای داخلی رخ می نماید؛ اما بدین خاطر که فضاه...

full text

نقش و عملکرد قهوه خانه های تهران در دوره قاجار

تاریخ قهوه خانه در تهران از زمان روی کارآمدن حکومت قاجار در ایران آغازشد و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به اوج شکوه و اعتبار رسید. قهوه خانه های این دوره با کمی تغییر ادامه دهنده فعالیت های قهوه خانه های دوره های پیشین بودند؛ اگرچه برخی از فعالیت های قبلی آن ها از بین رفت و برخی از فعالیت ها اضافه گشت. این مقاله سعی دارد تا به تاریخچه مصرف چای در ایران، بررسی قهوه خانه های تهران و محل قرار...

full text

بازتاب فرهنگ غرب درتحول سبک زندگی و معماری خانه های اواخر قاجار شهر همدان

 سبک زندگی، اصطلاحی است که در بطن خود، مؤلفه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را م یپروراند، تأثیر عمیقی در الگوهای رفتاری و گرایش های ذهنی افراد جامعه داشته و تأثیر فراوانی در شک لگیری فضای سکونت دارد. این گفتمان مکا نگزینی و فضای سکونت در رابطه سبک زندگی به عنوان موضوعی جدید و قابل تأمل در چند دهه معاصر مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان در حوزه های مختلف علوم و م نجمله در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های انسان شناسی ایران

Publisher: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

ISSN 2251-8193

volume 3

issue 1 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023